В начале жизни школу помню я...
А. Пушкін
I
Святло ад сцішанай лямпы над сталом
У хаце цёткі Ганны ці Сахвеі.
Паслухаеш, у садзе ветралом —
I скон, і наступ лютаўскай завеі.
А газа ў лямпе ўсё сіпіць, сіпіць.
Ад кніжкі зірк сцярожлівы сяброўкі.
На печы цётка грэецца ды сніць
Ці не параграфы ды загалоўкі?
Вазьмі ты кніжку, адкладзі убок,
Будзь да мяне уважлівей хоць трошкі!
Ну што, калі не вывучым урок?
Мо заўтра і не выклічуць да дошкі.
Ну што, калі завея ці буран?
Няхай гудуць сабе хоць і да ранку.
Я гаспадар сабе, бо кватарант,
Бо вось і ты ж таксама кватарантка.
Бо калі-небудзь за другім сталом —
Ужо не ў цёткі Ганны ці Сахвеі —
Успомнім гэты ў садзе ветралом,
I скон, і наступ лютаўскай завеі.
II
He помню ўжо у годзе у якім,
Але ў маленстве, на жыцця пачатку,
«Айчызны дым» і слова «пілігрым»
Зарыфмаваў — і кудзер, і крылатку.
Далёкая, наіўная пара!
Рука для ўдачы поўнае шукала
Надзейнага гусінага пяра,
А не стальнога з школьнага пенала.
I тое «дым», і тое «пілігрым»,
Прыдаўшыся абмарачэннем-словам,
Няўжо натхненнем дыхала старым,
А не сваім і непадкупна новым?
О, адчапіцеся!.. Над полем дым...
Нізрынуты з вышынь Парнаса,
Чаго, чаго я прыблукаў сюды
З сваім настаўнікам і класам?
О, не! Мне б лепей музе памагчы,
Мне б лепей вершык напісаць, пакуль вы
Вось тут павыбіраеце карчы
Свае зусім не паэтычнай бульбы!
А мо не так. А можа, той парой,
Тады (я так падумаю сягоння)
I ўпала тое белае пяро
На родныя, на восеньскія гоні?
І, можа, зрыфмаваліся тады
I сёння вабяць да сябе штосілы
Над полем дым, айчызны сіні дым,
Мой родны кут і кут мой мілы.