|
|
Апошнія вершы
Нарэшце снег заблытаў сцежкі.
I бездань белая вакол.
Жыццё згубiла свае межы,
і аддала зіме кантроль.
Уся прастора — сон глыбокі.
Не чуць нічога ў цішыні.
Схаваліся пад снегам eлкі.
Мігцяць калядныя агні.
У краіне белай зоры ў снезе.
Каштоўны кожны іх прамень.
Яны у самым цёмным лесе
ператвараюць ноч у дзень.
Я не з той нагі сёння ўстаў,
А пасля не ў тое горла выпіў кавы,
Хто ж мне ў гэтым будзе вінаваты?
Ну, вядома, агентура КДБ!
Тая агентура цяпер усюды,
У яе ёсць пашпарт прыкрыцця,
Укаранілася ва ўсе штабы!
Ад яе няма ўжо жыцця.
Агентура размаўляе па-расейску,
Бо ў нас жа гэта маветон,
Білінгвізм? Такога мы не чулі,
Бо ў нас ёсць свой моўны закон.
Агентура выступае супраць санкцый,
З Любові пачынаецца народ
І з песень, што растуць з тае Любові.
Няхай нянавісць – аблятае родны род,
Няхай жыве спагада ў спеўным слове!
Калі абняты болем родны край,
Калі яго нішто суняць не можа –
Спявай!
Не здай сябе нянавісці –
Спявай!!
Спявай!!!
І гэтым, і Любоў – пераможаш.
Дзякуй дужым шурпатым рукам...
Памяці майго таты і яго сяброў-камбайнераў, шафёраў на жніве,
усіх родных мне людзей
з былога калгаса “Беларусь” Ляхавіцкага раёна
(цяпер ААТ “Жарабковічы”) прысвячаю
Дзякуй дужым шурпатым рукам,
Што жытамі прапахлі навекі:
Яны сілу даюць каласам,
Зернем-сонцам спаўняюць засекі.
У маршчынах усе, з мазалямі,
Часта мытыя потам салёнам,
Неба моцна трымаюць над намі,
Паміж быццём і небыццём
Былінкай тонкаю Жыццё.
...Мірыцца трэба на зямлі,
Пакуль мы тут, не адышлі...
20.04.2024
З-пад капытоў вясковых коней
раптоўна ўзняўся да нябёс
і брудна-шэрае сутонне
ў прастору за сабой прынёс.
І вось ужо нахабна пнецца
змяніць Сусвет на свой капыл.
Ды ачмурыць не зможа сэрца -
не бог, ні цар ён. Толькі пыл...
Мне сказалі, што я кэдэбіст,
А я сам не бачыў тое ксівы.
Ды й каму яна патрэбная цяпер?
Проста пажадалі – закляймілі.
Я за маршы на Акрэсціна сядзеў,
Мову родную дару сусвету.
Маю на душы вялікі грэх:
Не галасаваў 9-га за Свету.
Несапраўднымі я выбары лічыў
І не верыў у «Саша 3%»
Кажуць: «Ды ты, братка, лукашыст! Уся краіна тут была за Свету»
Застаешся ў Беларусі – хатаскрайнік,
Я забіты пад Бахмутам,
Які зведаў гару трупаў,
І ва ўсёй гэтай гары
Ляжаць буду да пары.
Я забіты пад Бахмутам,
Не, памёр не ад атруты.
Дзевяць грамаў у галаве
Сталі ядам для мяне.
Прадзед мой бываў пад Ржэвам
І адтуль нашыўку меў.
А пра тую мясарубку
Ад яго пачуў я спеў.
Толькі сам не заспяваю
Сваім праўнукам ужо.
Той свінцу пякельны подых
Пахаваў маё жыццё.
Я не бачыў тое кулі
Мае Капаткевічы
Невядома, куды лёс закіне
І калі я вярнуся дамоў.
Толькі ў сэрцы ніколі не згіне
Да малое радзімы любоў.
Тут дзяцінства маё праляцела
І настала юнацтва пара.
На галінках раса зіхацела,
Ружавела над рэчкай зара.
Тут свяціла мне сонца ў вочы,
Закалыхвалі зоркі мой сон,
Вышывалі зарніцы штоночы
Ад жыццёвых нягодаў заклён.
Тут у вокны да самага ранку
Водгук на працу святара
Марнасць марнасцяў…
Эклезіяст і мара…
Я прагну духоўнай вартасці,
Гэта душэўны шлях хмараў.
Мара ў жыцці, вечныя даброты.
Валадарства нябеснае.
Гэта духоўныя цноты.
Гэта трыванне і жаданне вады прэснай.
Упрыгож сваё жыццё.
Супермаркеты і лісток са спісам рэчаў.
Я маленькае Пана дзіцё,
Бог маё сэрца засведчыў.
Марнасць і хвароба душы.
Фама Аквінскі і радасць.
На прыпынку «Гарадзішча»
ў валошкавай сукенцы
сядзіць пані ў акулярах
і чытае з захапленнем:
«Сэнс жыцця і соус песта».
Хлопчык з надпісам Юрасік (Jurassic)
маму за руку трымае.
У шкле сваё адлюстраванне
з цікавінкай вывучае.
Дзед у плюшавым берэце,
ўжо амаль у іншым свеце,
з асалодай пазяхае:
i нябачнае паветра
ў чорную дзіру трапляе.
Набліжаецца аўтобус…
Калі ты няўпэўнена,
ці робіш правільна.
Не каб зразумець,
а каб супакоіцца.
Хвалю спыні,
сваю разбуральную.
Паслухай, аб чым
ён ціхенька моліцца.
Не дапаможа
размова кранальная -
нашы сусветы
не спалучаюцца.
I справа мая
ўжо неадкладная —
я ўцягнуты ў тое,
што адбываецца.
Не незаконны,
але недазволены.
Літасць сышла
і больш не вяртаецца.
Кожны з нас ведае,
Я прагну дакрануцца думкаю
Да светлых сонцаў душы,
Ля дзвярэй стаю і стукаю.
Хутка пачатак Імшы.
Ты мое сонца туманаў.
Ты мая радасць дня
У часе, дзе няма падману,
Скончана Богам вайна.
Сум адзіноты трывае,
Сум журботны маўчыць.
Ты бачыш зноў брамы раю,
Сэрца маё крычыць.
Дзе ты, самота дыхання?
Дзе ты, канец у начы.
Прагнае думкі чаканне,
Няісны душы спачын.
Я прагну шукаць істотна.
Вось смутак зменіцца на радасць.
На душы Вашыя сыйдзе супакой.
Я веру, што жыццё не марнасць.
Я веру, перамогшы боль..
Вось цішыня і вось гаворка.
Вось дабрыня тваёй рукі.
Мне стала соладка і горка.
Яас пераменлівы такі.
Я веру хутка стане неба,
І зоры ціха замігцяць.
Чырвонай стане з сонца глеба.
Мне думкі чырванню баляць.
Вось смутак зменіцца на радасць.
Вось Ты прыйдзеш да сэрца зноў.
І зараз мы створым вам матэрыял.
Бо вельмі уладна саўпалі
І гэты Вацкыль, і Брытфа сама.
І далей, і дальш пак.
А сайт калі бэндзе вы зашчышчаць?
Ці й замочка ні трэ вжэ?
Ну, дай божа, кап ані цыган
Сюды не уварваўся.
* * *
Палёт у далячынь.
Смага адвечных вышынь.
Дзе Ты, самота лета?
Я сонцам і Богам сагрэта.
Мне холадна быць чалавекам.
Мне млосна быць толькі сабой.
Я прымаю ад нерваў лекі,
Але разумею чужы боль.
Вялікія сумныя вочы.
Гэта ты ў малітве сярод ночы.
Маё сэрца быць з Табою хоча.
Ты дзіўны часу лоўчы.
Мне соладка быць блюзнеркай.
Мне страшна быць без Цябе.
Твой пацалунак з мятнай цукеркай
Гефсіманія – сад аліўны.
Кроплі пота крывавыя.
Мы з Табою быць разам павінны.
Твая кветка жыцця не марная.
Ты паэт у абдоймах сусвету.
Я Твой ціхі журботны анёл.
Тваё Сэрца Галгофай сагрэта.
Твае вочы – зораў лён.
О, каханне маё і нястача.
Я прыношу Табе супакой.
Маё сэрца ад радасці плача.
Зоры ззяюць расою наўкол.
На пялёстках маіх рубіны –
Гэта Кроў Тваіх светлых дум.
Ах, сайт не защищён!
Ах, то да сё в кацов!
А мы вот всэ ж впичом
Шэ кой-кому млынцёв.
** *
Крыж – гэта радасць кахання.
Крыж – гэта шчасце душы.
Крыж – святасць першага сэрца кранання.
Крыж – гэта шчасце святой Імшы.
Крыж – гэта ты ў сутоннях спавітага сонца.
Крыж – гэта я ў нябес сіняве.
Ты вялікі Хрыстос, Божа моцны.
У Табе мая прага вышынь ажыве.
Дзе ты есць? Я шукаю нядолі.
Дзе ты есць? Я шукаю журбу.
Мае сэрца прагу нябесаў спатоліць.
Я шукаю Цябе менавіта таму.
Я шукаю цябе ў мроях жыцця.
Я цябе знайду на поле бою.
Я не жонка табе. Я дзіця.
Мае сэрца бачыць агонь болю.
Самотна плачу ў тваіх абдымках,
О каханне дзевы і маці.
Я жадала мець падтрымку.
Выбач мне, любы браце.
Я шукаю цябе ў малітвах ружанца.
Я шукаю душу і бітву сумлення.
Я трываю і маю шанец
Духоўнага прагнення.
25-годдзю незалежнасці
Беларусі прысвячаецца
У летнім небе зіхацела
Высока зорка-чараўніца.
Ды вестачка да люду ляцела –
Вітайце незалежную сталіцу!
Вітала зорачку дзяўчынка,
Збіраючы рамонкі ў полі.
А звалі яе Купалінка –
Шчаслівую шукала долю.
Ясную зорачку і я вітаю,
Ніколі каб наш род не згінуў,
Квітней, краіна дарагая,
Зямліца беларусаў-ліцвінаў.
Твайго жыцця хай радаводы
Не ляціце гады, што адмераны,
Я сваю не спазнаў сенажаць.
А жыццёвае страты каменнямі
Мо не год яшчэ буду збіраць.
А бывае і шчасце запозніцца,
Ды штурхае надалей мой лёс.
І збіраюся жыць, мо як водзіцца,
Ад зямлі і да самых нябёс.
Хай навобмацак мацаю берагі,
Ды й лунаю між ноччу і днём.
Паляцелі гады, што адмераны,
Не спыніўся мой вознік з канём.
Наша сустрэча была недарэчнай.
Цемра імгліста ахутала плечы.
Светам вачэй наталяліся душы,
Стукалі ў такт сэрцы так непарушна.
Ты мне казала, што зноў пакахала,
Толькі кахання для нас будзе мала.
«Водар злачынстваў у вашых пачуццях», –
Нам гаварылі і строгія людзі…
Свет ліхтароў па-над цемрай дарогі
Вёў нас далей у жыццё без трывогі.
Ноччу гарэла на вуснах каханне.
Як птушка, радасць маладосці
Ўжо адлятае ў чарадзе.
Што ж, да душы самотнай у госці
Іду насуперак нудзе.
Ёсць у мяне адно жаданне:
Душы самотнай расказаць,
Як гэта – прачынацца раннем,
І засынаць пад зарапад.
Пашчасціць можа з ёй калісьці
На восеньскі ступіць сувой
І патануць у медным лісці,
Засыпаўшыся з галавой.
Мне падарункаў лепш не трэба
Ад той душы, што сніцца ў снах,
Ты святло майго жыцця,
Ты аснова майго палёту.
Нябёсы і радасць адкрыцця.
Выбач мне прыгнет плётак.
Ты прага маіх думак.
Ты адзіны надзея ў пакутах.
Трыванне майго суму.
Гэта словаў смута.
Ты агонь маіх блуканняў,
Прагненне маіх словаў.
Нябесы і святла чаканне.
Ты Духу святога мова.
Ты шчырасць маёй душы.
Ты чуванне анёльскага спеву.
Слёзы думак асушы.
Ты Крыжа майго вера.
22.06.2025
Чаго хацелася ў дзяцінстве?
Дарослым стаць жадаў бясконца,
Жыць дабрадзейна і ў адзінстве
З сябрамі ды ў сваёй старонцы.
Юнацтвам марыў аб каханні.
Праводзіў добры час вясновы
Пад старым клёнам у чаканні,
Дзе палкія ёй мовіў словы.
Жывуць прызнанні на паперцы,
Настаў час слаўнай маладосці.
Я марыў працу мець да сэрца,
І хату поўнілі каб госці.
А зараз марыцца аб лепшым,
Колькі год я сноўдаўся ценем,
Каб патрапіць на Вулку Радасці
Вулкай Мудрасці і Сумлення,
Вулкай Гневу і Барыкады.
У. Караткевіч. Вуліцы
Чырвоны адгрымеў Кастрычнік,
Правадыры сыйшлі ў нябыт.
Глядзіць цяпер на нас з таблічак
Камуністычны каларыт.
Прайдуся зноў па Піянерскай,
На Ленінскую завярну.
Больш назвы не хвалююць сэрца,
Душэўную яго струну.
Сусед сягоння растлумачыў,
Свет наш сёння ды не як учора –
Зноў нагрэтая патэльня часу.
І калі быць у жыцці не гору,
Знаць, асечка, мой таварыш маўзэр.
Як бабуля, што за цяжкай працай
Ды багаццяў у жыцці не мела,
Спіну гну, ды і каб не згінацца, –
Ды сваю каб не згубіць і веру.
А яна дзяцей сваіх някемных
Гартавацца да людзей аддала,
Мужа з-за пакут гадоў ваенных
Бач, хвароба хутка і забрала.
Як у прыродзе зацвітанне чаромхі прадвяшчае слоту або травеньскі мароз, так і з’яўленне на небе зоркі паэта прадвяшчае грамадству вялікія перамены.
Чаромха цвіце прыдарожна...
Па кім б’юць у набат?! Па кім?..
Зноў сэрцы пульсуюць трывожна –
Смерць творцы у сэрцы людскім.
У думках яшчэ, да сканання,
Тваё вершаванне гучыць,
Дзе гукі жалобна літанне
Даносяць да вечнай душы.
25.08.2024Нядзеля Ксяндзу Арыю Малыска
Самота. Боль. Спатканне.
Ціхая мова Душы.
Я прагну, мой Езу, трывання.
Я прагну больш не грашыць.
Самота. Дыханне. Малітва…
Ружанец жывы і святы,
З д’яблам жорсткая бітва,
І сум адзіноты – Ты…
Чаканне, трыванне і смутак,
Халодны, няўрымслівы плён.
Мой Езус – жыццё і падмурак.
Малітва зрушае праклён.
Дыханне, святое натхненне,
Самота Кахання і Крыж.
25.08.2024 Нядзеля
Пане, я ў лучнасці з Табою.
Пане, я кахаю Цябе.
Сэрца пранізана самотай і болем.
Я знітаваная ў дзён барацьбе.
Сумны ружанец, адвечны і цудны.
Сумная повязь журлівых часоў.
Вымый мяне ад гвалтоўнага бруду.
Каменнем змерай жоўты пясок.
Светлая радасць дыхання з Табою.
Светлае шчасце самоты й тугі.
Ты, Пане, святасць з пяшчотай і болем.
Ты адплаціў за самоту й даўгі.
Цнатлівасць – жаданне душы,
Светлы воблік любові.
Я прашу, дай мне не грашыць.
Я шукаю Цябе у Святым Слове.
Ціхая радасць сумлення
І жарсць маіх грахоў.
Я прагну духоўнага сталення.
Я жадаю бачыць крыж свой ізноў.
Ціхі водгук малітвы і пошук святла.
Дыханне вобліку сусвету.
Ты маім крыжам жыла.
О святасць Новага Запавету.
Бацька і Маці – мой пачатак.
Мае кветкі любові і веры.
Гэта зерня пачатак.
Сэрца адкрытае людзям…
Рука, што вядзе ў нябёсы.
Сонца і радасць будзе.
Твой позірк, Хрысце, узнёслы.
Светлае сэрца пытае
Задумаў маіх душою.
Ці будзе з грахом растанне?
Малітва святою Імшою.
Радасць, і боль,і жаданне
У вечнасці быць з Табою.
Д’яблу не падданне,
Малітва становіцца боем.
Светлае шчасце пачуцця.
Каханне, Хрысце, Тваё.
Аддацца душою пакуце.
Каханне жывое маё…
Сэрца адкрытае людзям…
Рука, што вядзе ў нябёсы.
Сонца і радасць будзе.
Твой позірк, Хрысце, узнёслы.
Светлае сэрца пытае
Задумаў маіх душою.
Ці будзе з грахом растанне?
Малітва святою Імшою.
Радасць, і боль,і жаданне
У вечнасці быць з Табою.
Д’яблу не падданне,
Малітва становіцца боем.
Светлае шчасце пачуцця.
Каханне, Хрысце, Тваё.
Аддацца душою пакуце.
Каханне жывое маё…
Сэрца адкрытае людзям…
Рука, што вядзе ў нябёсы.
Сонца і радасць будзе.
Твой позірк, Хрысце, узнёслы.
Светлае сэрца пытае
Задумаў маіх душою.
Ці будзе з грахом растанне?
Малітва святою Імшою.
Радасць, і боль,і жаданне
У вечнасці быць з Табою.
Д’яблу не падданне,
Малітва становіцца боем.
Светлае шчасце пачуцця.
Каханне, Хрысце, Тваё.
Аддацца душою пакуце.
Каханне жывое маё…
* * *
Маей маці
Водар клёну і фіялкі,
Тонкай шыі мяккі згіб –
У дні сягодняшнім ад малку
Быццам вобраз твой адліт.
Твае рукі пахнуць светам,
Вочы срэбнаю расой.
Ты зімой як краска лета,
Песня шчасця нада мной.
Я ж ніколі не паклічу:
Мама! Мама!.. я не лед,
Толькі яркай, стромкай знічкай
Не зламіць мне часу гнёт.
Мама, мама дарагая!..
Клён, фіялка, тонкі згіб…
Я жыцця твойго не знаю,
Вільня. 22 сакавіка. Сёмая гадзіна раніцы. Каліноўскі пасярод каземата, на руках і нагах кайданы. На сцяне вісіць абразок, перададзены спачуваючымі. На цэгле некалькі спісаных аркушаў паперы. Працяглыя хвіліны цішыні парушаюцца хрыплым голасам зняволенага.
I
– Я непахісны многа год
I многа год цяплом сагрэты,
Што выпраменьвае народ.
Я – чалавек! Я – сын планеты!
За краты падае святло
На жоўтых восеньскіх лістах,
Апалых з клёнаў і таполяў,
Што золка на вятру дрыжаць,
Ты напісала мне аповесць.
Былі мне словы ўсе напеты
У паланэзе развітання
Адцвілага рамонкам лета
Мелодыяй твайго кахання.
Лёгка падаюць сняжынкі,
Апускаюцца на дол,
Белай пудраю сцяжынкі
Зацярушаны вакол.
Апранулі срэбра дрэвы,
Дахі снегам замяло,
Подых снежнай каралевы
Размалёўвае акно.
I пад промнямі усходу
Ты зімовы бачыш сад.
Цуды вечныя прыроды,
Як і шмат гадоў назад.
Патухла свечка ў цішыні,
На небе высыпалі зоркі,
Каб срэбным бляскам з вышыні
На нас кідаць свой позірк золкі.
Агонь апошні раптам згас,
Асела цемра ў росным полі.
Куды вядзеш у позні час,
Мая нялёгкая ты доля?
Гарачы воск даўно застыў,
I не казыча пах у носе,
I летні дзень сваё адбыў,
А на дварэ чакае восень.
Не вернеш даўнія гады,
Усё ў жыцці заканамерна.
Не здарыцца у нас бяды –
З дзяцінства мне засталіся ўспаміны,
Як пахне сена, скошанае ў лесе,
І на ўзлесках спелыя маліны…
Дзяцінства край, аб ім складаю песні.
На світанку лепшым часам
Складу песню, хай ліецца,
І грамадскасці ды масам
У сэрцы песня аддаецца.
Хай пяюць яе прасторы,
І дубровы, і чаборы,
Будзе добрая заўсёды
Не бяда – мінайце годы.
У песні будзе пра радзіму,
І пра родны бацькаў дом,
Бо ўспамін яго адзіны
Ў горле зранку камяком.
Словы лепшыя матулі
Ў песні буду гаварыць,
Перш за ўсё – за дом утульны
Мне ўдзячным трэба быць.
Завалакла дубровы векавыя
Часоў былых адвечная смута,
Радзей уроскід, дрэўцы маладыя,
Часцей удоўж – шляхамі забыцця.
Лепшыя пачуцці
Засталіся ў сэрцы
Ад тваіх чароўных
Песняў, слоў-суквеццяў.
Часта адчуваю
Сумную выяву,
Не забыць ніколі
Любых, светлых мараў.
А на сэрцы ззяюць
Ад кахання раны,
Што вясновай песняй
Былі мной спатканы.
Адкажу падзякай
За любоў мінулых,
Не крануўшых думак
Першых, любых...
(вольны пераклад украінскай народнай песні)
Бацька – Каліноўскі, Беларусь нам – маці,
Мы за Беларусь ідзем ваяваці.
У гаёчку, у гаі расце дуб шырокі,
пад тым дубам хлопец ляжыць сінявокі.
Ляжыць, сцяўшы зубы, церпіць цяжкі мукі,
пасекла аскепкамі і ногі, і рукі.
Ягоная маці над ім горка плача,
за слязьмі гаручымі свету не бача.
Ой, сынок мой родны, ужо наваяваўся,
У тых, каму неабыякава,
смутак ад "Брэста" да "Кракава",
ад "Тараса" і "Літвіна"...
Хавае чарговага сына краіна,
Хавае найлепшых сваіх мужчын.
Але не дарэмны ваярскі ваш чын,
і на палях бітваў узыдзе зноў рунь.
Слава Героям! Жыве Беларусь!
Флаг им в руки (В. Пуцін пра контрнаступленне УСУ)
З жоўта-блакітным прапарам у руках
і з прапановай "маск*лі, валіце",
Забыўшыся на стомленасць і страх,
па Ўкраіне крочыць Вызваліцель.
Ад поступу яго дрыжыць зямля,
куды зірне - квітнее там бавоўна.
Хаця шыпяць гадзюкі з-пад Крамля,
ды берцам іх раздушаць усё роўна.
Ужо хутка там, дзе цемра, смерць і боль,
Заззяе сонца ўкраінскае ў блакіце.
Маці ўсіх бомбаў абняла дзяцей:
– Я не аддам вас ніколі
ў рукі нянавісцю хворых людзей!
Годзе ўжо жаху ды болю!
Зноўку пад крылы падвесіць не дам!
Ціха ляжыце ў куточку.
Бо людзі раскідваюць вас тут і там,
б'юць па дамах і садочках.
Надпіс "ЗДЕСЬ ЛЮДИ!!!" не спыніць людзей –
Такія яны душагубы.
Няма ў гэтым свеце пачвары люцей,
якой жыцця радасць не люба.
(пераклад з ангельскай мовы верша Уільяма Эрнэста Хэнлі "Invіctus")
З-пад коўдры чорнае начы,
што ахінула мяне зноў,
Я за няскоранасць душы
слаўлю вядомых мне багоў.
У цісках абставінаў ліхіх
Я не дрыжэў, не галасіў.
Хоць лёс балюча біў пад дых,
ды галаву я не схіліў.
Па-за абшарам гневу й слёз
Мігціць пачварным ценем жах.
Але нават гады пагроз
ў маіх вачах не ўбачаць страх.
|