|
|
Апошнія вершы
Дакучлівая думка i крок у левы бок.
Салодкага ласунка паспрабаваць не змог.
Мілая страшылка. Паўзмрок і цяжкі рок.
Вопыт ці памылка? Не ўздоўж, а папярок.
Сяброўкі размалёўкі. На вейках пыл дарог.
Стромкія пагоркі. З трускаўкамi пірог.
Усё жыццё змагаўся расшпіліць ланцужок.
Сышоў, не развітаўся. Амаль што перамог.
Склалася мазаіка. Ад лёсу не ўцёк.
З каханай у вальгале папівае сок.
На дне чужога мора
даўно ляжыць каўчэг.
Ператварыўся ў сорам
схаваны ад вачэй.
Цягучае чаканне,
ні гонару ні сіл.
Забараніў каханне
жахлівы кракадзіл.
Калючыя каралы
злуюцца на гольфстрым.
Прадажныя русалы
асквернiлi Крым.
Хутчэй бы тое лета!
Спрыяльны рух планет
I ў ранішнiх газетах
за кратамі партрэт.
*асквернiлi = апаганілі
Бацькоўская хата, бацькоўская хата!
Гляджу я на вокны твае вінавата.
Шапчу: «Прывітанне!» драўляненькай браме
І - боль, нібы, сэрца праткнулі нажамі.
Усё тут жывое, а сум з цішынёю
Агортвае постаць маю з галавою,
Ляцяць успаміны, як з выраю птушкі,
Дзе - тата, матуля, сынок і дачушкі.
Бацькоўская хата, бацькоўская хата!
Калісьці жылі тут матуля і тата,
Як пахне рапс! Такога паху
Вы не адчуеце нідзе!
Нябачны госць, падобны птаху…
Так Беларусь мая цвіце!
Мядовы водар пьюць нябёсы
Лясы, пагоркі, і абшар…
Як у часы, дзе бацька босы
Лятаў за думкамі да мар.
Як пахне рапс! Жаўцяць прасторы!
Бзыкочуць пчолкі - свята ў іх!
І я плыву па жоўтым моры,
Няктару выпіўшы келіх.
Смяецца сонейка, аблокі
Таксама водар гэты пьюць,
Васількі - ля пшаніцы,
Васількі - ля ячменю.
Іх насенне раскідаў
Хтосьці зверху са жмені.
Яны колер свой сіні
Пазбіралі з Сусвету,
З рэк, азёрнае плыні,
Сметанковага лета.
Іх жытнёвае поле
На арэлях гайдала.
Сонца летнім прыволлем
З вышыні іх вітала.
Васількі называюць
Беларусы валошкай.
З іх вяночкі пускаюць
Плыць купалаўскай ночкай.
Яны з лёсам зрасліся
Зэльвеншчыне
Край мой сінявокі! Родныя мясціны!
Елачкі на ўзлеску, сырамятны пах.
Вецярок лагодны гойдае прасціны
Жыта і пшаніцы…Як прыгожа! Ах!
Не акінуць вокам велічы прастораў!
Сцежачка да лесу ўецца ланцужком,
Сонейка гуляе ў хованкі з чаборам,
Хутка з чорнай хмары грымне басам гром.
Бор да боку туліць малады сасоннік,
Дождж вось-вось пачнецца, змые лета пыл,
Зэльвеншчыне
Край мой сінявокі! Родныя мясціны!
Елачкі на ўзлеску, сырамятны пах.
Вецярок лагодны гойдае прасціны
Жыта і пшаніцы…Як прыгожа! Ах!
Не акінуць вокам велічы прастораў!
Сцежачка да лесу ўецца ланцужком,
Сонейка гуляе ў хованкі з чаборам,
Хутка з чорнай хмары грымне басам гром.
Бор да боку туліць малады сасоннік,
Дождж вось-вось пачнецца, змые лета пыл,
Хата родненькая, кветкі,
А на лавачцы - бацькі.
І ласкавы голас: «Дзеткі!»
Позір мамы трапяткі…
І, хвалюючыся, тата
Са шчакі змахнуў слязу
(зрок падводзіць, не багата
бачыць летнюю красу)
А калісьці быў, як сокал,
Прыгажэйшы, чым Дэлон.
У сацспаборніцтвах высока
Ён лятаў працаўніком.
Час ідзе, бацькі старэюць,
Ліпа - стрэхаю ў двары,
Ля калодзежа - балея
- А ці ведаеш ты, што такое вайна?
- Я таксама не ведаю, дружа!
Только помню бабульку, якая адна
Пяць дзяцей падымала без мужа.
Тая бабка была маці мамы маёй.
Мужа-бацьку на фронце забілі,
І жыццё ёй цягнуць давялося адной
За дваіх - Васіля і Марылю.
А ці ведаеш ты, як дачушкі праз плач
Бацьку клікалі, верачы ў цуды,
Як трывожна крычаў сярод ночы крумкач,
Наганяючы страху пакуты?
Дзеткам
Мы жывем у Беларусі!
Побач з намі сябрукі -
Мішы, Пеці і Марусі -
Землякі і сваякі…
Ёсць прыгожая ў нас мова -
Беларуская, свая!
Беражы абавязкова!
З ёй народ мы і сям’я.
Дзеткам
Што такое час жніва?
Хлеб у вёсцы - галава!
А каб ён на стол папаў
Трэба, каб хтось жыта зжаў,
Каласы абмалаціў,
Звёз на ток ды пасушыў,
Каб муку змалоў з зярняткаў,
Замясіў і спёк нам гладкі
Ды пахучы каравай...
Хлеб яго ты называй!
З ім, браток, заўжды ямчэй!
Падрасцеш і ты хутчэй,
Калі хлеба ёсць кавалак,
Да яго цыбуля, сала...
Нашы продкі з ім дужэлі,
Дзеткам
Што такое час жніва?
Хлеб у вёсцы - галава!
А каб ён на стол папаў
Трэба, каб хтось жыта зжаў,
Каласы абмалаціў,
Звёз на ток ды пасушыў,
Каб муку змалоў з зярняткаў,
Замясіў і спёк нам гладкі
Ды пахучы каравай...
Хлеб яго ты называй!
З ім, браток, заўжды ямчэй!
Падрасцеш і ты хутчэй,
Калі хлеба ёсць кавалак,
Да яго цыбуля, сала...
Нашы продкі з ім дужэлі,
(байка)
Дзед на сайт знаёмств папаў-
Вось дык і палітра!
І не думаў, не чакаў,
(Усміхнуўся хітра)
Што такое цуда ёсць -
Прапановы «кавы»…
І, што ён жаданы госць
У прыгожай Павы.
У люстэрка паглядзеў,
Згладзіў валасіны,
Зыркнуў позіркам, як леў:
- Вось дык і часіны!
Піша Паве смс,
Добра, што не бачна,
Яго выдуманы фэйс
Так махлюе смачна.
Ён на картачцы чужой -
Хлопец зухаваты
Я зноў прыйшла да той вясны,
Дзе так даўно рунелі ўсходы,
Дзе вільгаць свежай баразны
Прымала ў жмені жыта роды,
Дзе беразняк аплакваў век
Лязом падкошанай бярозкі,
Дзе з кожнай хаткі чалавек
Журчэў крынічкай рэчкі-вёскі.
Я зноў прыйшла, куды здаўна
Мяне вяла сцяжынка лёсу,
Да скірдаў тых, што ля гумна
Складалі з сушаных пакосаў,
Да тых квяцістых рушнікоў,
(Маёй любай Зэльвеншчыне і вёсцы Залацеева)
На ўскрайку сяла,
Дзе бяроза расла,
А з палеткаў шумела пшаніца,
Пад напеў салаўя
Нарадзілася я,
У кутку, што з дзяцінства мне сніцца.
Там хлявы да хацінаў
Туліліся ў дождж,
А над гаем цвілі бліскавіцы…
Там абапал дарог
Рос рамонак і хвошч
І лясок называлі «Крыніцы».
Там Зяльвянка рака
Між ракітаў цякла,
Неяк раз у водпуск летам
Зяць прыехаў да суседа.
Скончыў тры ён інстытуты,
Меў пузенік трошкі ўздуты,
На пасадзе кіраваў…
Кім і дзе? - Нам не казаў.
А сусед зяцьком хваліўся
(З яго ж Маняй ажаніўся!)
- Так умее усё рабіць,
Нават Марту падаіць!
Мартай звалася карова,
Пас яе пастух мясцовы.
Не давалася даіцца
Хлопцам, толькі маладзіцам.
Малака давала многа,
На мужчын круціла рогам.
Усіх земля змясціць не можа.
У небе тысячы ракет.
Я пачынаю падарожжа
ў край за трыДзевяць планет.
Хай іншыя зоркі і сцягі,
ўлады не мае змрок.
Графіці, Мадыльяні!
Уецца шчасця празрысты дымок.
Сэрца цікае як гадзіннік.
Няпроста ствараць міражы.
Ты больш не глядач, а ўдзельнік.
І ў тэмпе медальным бяжыш.
Мы маем страхі. Але ты..
з адвагай робіш, што павінна.
Неверагодная заўжды!
Цябе кахае ўся краіна!
Ты та, з каго ўсё пачалось.
Тваё імя ў кожным сэрцы.
Хістаецца вусаты лось.
Павінны хутка мы сустрэцца.
Зарастаюць у вёсцы дарогі,
Бо не ходзяць па іх болей ногі,
Бо не бегаюць ножкі малыя…
Былі родныя — сталі чужыя.
Зарастаюць у вёсцы дарогі.
Заімшэлі ў хатах парогі.
…Цішыня наваколле люляе,
Вецер сум на галінках гайдае.
Вялікія прыгоды з свабоды пачынаюцца.
Без ціску кветкі раніцай самі прачынаюцца.
Толькі вось ўрадам межы падабаюцца.
І там, дзе быў мой любы дом - чысціня і “задніца”.
Два гады на клопаты, здаецца, мы свабодныя…
Без маміных смаколiкаў трошачкі галодныя.
Працуем над праектамі, але пакуль бяздомныя.
Здаецца, мы шчаслівыя, і больше не памяркоуныя.
З тваім каханнем да ўсяго
ӯсю прыгажосць зямную бачыш.
Твая бабуля з Пікасо
піла кальвадос няйначай.
А шо ля нам яка прынука
Зьнікае ўсё, што ўлад было.
Бо нашчо шэ якое зельле.
От мы цыбулынкы зьзімо –
І будэ вэльмы й натта пекна.
Колы тобі удуты в гушк
Якуся пісню ны по-руску,
Ты ж будыш навыць даражыць,
Шо ты мужык, святы музык.
От я тут во клянусь, шо й слон
Возьмэ й да й зламнэ нашы сані.
Бо зашчышчоныя ўсе сайты,
Колы ты надто в свет влюблён.
В ктору сам сэбэ взев залупыв
І мы гонім ліш гонды пыньків!
Ібо хулі шэ шчас мне рабіць.
От узяв собі пару сандаль
І влагав ва в, ха, пастк.
Мы ны вэльмы на злата ядкы.
Нам бы тількы якы барсучкы,
Шоб зробылы хотя бы-к пынькы,
Шо стоеть но в хлыві зь.
Бо прыпэр наконец-то Васыль
Всэ, шо скынув колыся в швагрів.
Ібо ж можня і кармы своі
Враз взвалыты другым.
То вмыІш когось вжэ!
Слушаем Тарівердіева.
Слушаем Фрэнсіса Гойю.
Шоб оно гойіты раны Діева,
Шо во сыдыть но гондэ.
Шо шэ робы бо нам,
Еслі погода ходкая.
Еслі но сій гурочкы
Да кашку вкыдувай.
Есця в Москві колхознічкы,
Ох, да ядкыя пак!
Гондэ во тракторочкамы
Крэмнюв святых выкопалы.
Скажэ хтось надто прыткый:
Шо то ты, пан, шолотыш?!
Да мы іх зары во гынды во
Ажны у дбайного сосідка!
Тут пырыстав хытатысь місячык.
І мы пошлы собі косыты.
Бо вжэ й мітёлочкы пудкынулысь,
Хотя зыма шэ уночі бы.
Да, білорускый май тыплішый,
Чым у Ташкенты дэсь ночным тым ж.
І ты выдэржуй гэткэ й літо
Ув варымні свойій вылызный.
Я і ны знаю, шо за шыбздрыкы
О гынды во в нас узялыся
Собі водопровода врізваты
Да пырыробліваць свытлыцю.
У лёсу на мяне разлік.
Ваш недавер мяне злуе.
Бо я абраны, я не жулік.
Я першы ў гэтай галіне.
Навошта вам мяне мяняць?
Няўжо цікава ўсё з спачатку?
Давайце лепш суіснаваць.
Забудзьце вашу кандыдатку!
Знікае сэкс і рок н рол.
Мы не гуляем больш у футбол.
Зачынен нават наш касцёл!
Стаіць міліцыя вакол.
Чаго ты, Саша, не сышоў?
Ты ж любіш сэкс і рок н рол.
***
Укараніўся лук на матчынай зямлі.
Ў ста футрах дзед не адчувае рэчы.
Прасілі яго ў вочы: ухадзі.
Aле па добраму не сыдзе ён дарэчы.
Ён выдае сябе не за таго,
дзьме шчокі - сам жа пустазелле.
З такой культурай мы пазбавімся ўсяго,
калі не знойдзем ад яго прадухілення.
Досталы мні млынців!
І вот на радосцях собі
Мы прыспособывся ек бы-к
І взев о2жывся памытц
Хотя б а во в прам сіньць!
Бо шо схімічыты вадзічк.
Узев налыв от 2 горшкы.
Да затопыв собі в плыті.
Да й ны горуй, выдьмідь.
Бувалы дні, шэ й ны такы
Мы загілзоввалы пынькы!
І в тыхым місцы брав но, хі,
Собі шо трэ в жытьті.
Бо еслі ты уж тіп буддіст,
То дуба свого возлюбы ж.
Знікла ўсмешка на твары.
Вакол не празрысты блакіт.
Радзiма мая на вулкане.
Зваротны адлік бяжыт.
Цукровая вата у мінулым.
Нясмачная з крана вада.
Шалёная наменклатура.
Навошта вам тая вайна?
Мая дзяржава лепшая.
Няма нічога лішняга.
Кіруюць людзі мужныя,
за кратамі няслушныя.
Прынёс я клятву вернасці
і вызначаю здраднікаў.
Усіх тых з апазіцыі
караць няма складанасцi.
У лютым дадуць прэмію.
Шкада, што кошты выраслі.
Агідная амерыка
“сюрпрызы за сюрпрызамi”.
Коза ж рогатая!
І былі платья голубые.
І белые. І я был там!
Мы танцавалі зь паневрітмію.
Ій Томочка до й рук прам шла.
Ага, ты возьмыш тую Кізку,
Колы ты даж Тігран!
А не хатіш лі с ліскай ціскатц
О гынды во й ф кустах?
Ты ж пасма3 на Васіліска!
Он, відіш лі, ятвяг!
А я й пойму такэ во тістко,
Шо він злыпыв ля пань?
Не! Ты ны корч мні ясновідца!
Тут я сама всё знайм!
Ой, да то й не птах леціць!
А, быть можэ, но якыйсь Васіль
Да до Томочкы спышыть свойій
Зном а во аж в Понізінь.
Здавсь на мілосці любві ж
Да й зу7 там не шэ скіс
Дэсь колысь ва в Трудовій
Ны й колонійцы!
Нашо ж нам чево клясьці,
Мол, зу7, блін, одыйды.
Трэ, мо, трохы хорошій
Ексь до тэйі стрійный Стрілк.
Ібо всё можэ в жытьті
Да до й Спарты прывысьці.
І дід сів на діетічк
Йды й змый собі горшчык
І вот ужэ добру ныділю а во
Лупыть по сніговы дошч.
А тому хоть бы хны – лыжыть!
І, ну, куды ты, пынёк.
Вот вроде бы стых за окном.
І я зном грію панчошк
І натегую снова чоботы
Да на плэчы шэ шчось.
Трэба ж екся хоть до колодяза.
Бо вжэ й ны в горшковы,
А ныдэ ныекый водочкы,
Шоб змыты плычко хоть.
Ну, й шо ты думаіш, Козлічок?
Ты выйдыш на дворык?
чаго толькі не пачуеш
праз прыгожанькія
прылады ў вушах
якія кожную раніцу
тарпедуюць паўсонны анклаў
на колах
пад назвай
«грамадскі транспарт»
ды што заўгодна
што толькі душа пажадае
і новыя тропы не сваёй мовы
і аркестр віхуроў
пазаземных галактык
і аб'ёмныя гукі
вакол галавы-носу-пальца
і сеанс
аўтаномна-сэнсарна-мерыдыянальнай рэакцыі
пачуеш
як лямантуе завуголле
вялікага горада
тугі гарсэт працоўнага дня
і ноччу
не адпускае яе
ён падкрадаецца да ложка
на дыбачках даўгіх матузоў
ублытваецца
ў раскудлачаныя яе валасы
пасамкамі месяцовых думак
фастрыгаю дзённых размоў
уплятаецца
ў стужкі сноў
у перавязь сцішаных эмоцый
абрыўкамі гоману
электрычнага павуцення
і вяжа
вяжа
вузлы-вузельчыкі
каб не спазнілася яна
а палове на шостую
зацягнуць яго
зноўку
Плябей улады ў стократ
любей, чым арыстакрат.
The Sound of Silence (Гук цішыні) - Simon and Garfunkel
Здароў, цемра, сябра мой!
Хачу пагаманіць з табой.
Прадчуванне, што ты ідзеш
І насенне сваё нясеш,
Пакідая яго ў межах маіх сноў
рэштай слоў
Бы гук у цішы.
У трывозе сваіх сноў
Я адзін заўжды ішоў.
Цесных вулак маркотны гук,
У зіхценні ліхтарняў брук,
Толькі я падыйду да граніцы,
Сэрцу лёгка, віруе душа.
Духмяны водар паветра і чысты,
Як сама мая маці зямля.
На вялізных блакітных прасторах,
Нібы у хвалях расце даўгунец.
І ледзь чутны ўлоўлены шорах,
Выдае свой бубеньчык- званец.
Каласы збажыны роднай нівы,
З васількамі як вочы мае.
Прытулюся да роднай Радзімы,
Як матуля туліла мяне.
Большай радасці не адчуваю,
Не толькі калі баран ты,
твой шлях - у калабаранты.
Мы жэ яво распазнайм!
Всюду звучат маторчики –
Раки справляют сфой кайф!
Лиш бы, как мухи сонные,
Звери валились фсе с лап.
Мы не даждёмся жа дождика,
Чтоб агарод паливать.
И Васька, ф хату запёршыся,
Тожэ кайфуе улад!
Чым бо заглушыш махойника,
Шо встановыв автомат
И цилый дэнь соби гойсае
В поисках жабок и срак.
Був бы я трошкы молодшый кап,
Зйихав бы нафик куда.
Курлыкаюць у вышыннях журавы,
Спяшаюцца ў далёкую дарогу.
Яе падкажуць ім знаёмыя вятры,
І ў спадарожы мабыць дапамогуць.
Ля мохавых збіраюцца балот,
Важак сваю ахоўвывае стаю.
Нялёгкі іх чакае пералёт,
Таму курлычуць гучна са слязамі.
Жыве легенда ў памяці славян,
Калі іх прашчуры пакутвалі ад набегаў.
Іх захапіць рашыў татарскі хан,
І знішчыць гордых хлебаробаў.
Сяджу паніклы галавою,
Дзе думкі ў вышыні ляцяць.
Чаго - чаго, але настрою,
У гэтый час мне не відаць.
Калі я быў такі як дзеці,
Ўсё ляцела між вушэй.
І слухаць шэпт Бацькоў навукі,
Нібыта бачыць міражэй.
І вось з'явіўся час адплаты,
Дзеці паўсталі на крыло...
Гляджу, што сам я вінаваты.
І ад душы ўсё адлягло...
На парэштках разбуранай хаты,
На цагліне старэнькае печы
Сядзіць ціxa маленькі, кудлаты
Дамавік. I глядзіць у пустэчу.
Не варушыцца ён і не плача,
Ён тут жыý ужо больш за стагоддзе:
Сон адказна ахоýваý дзіцячы,
Страxі розных гатункаý адводзіý.
Дамавік да вясны рыхтаваýся:
На акне выгадоýваý цыбулю,
Каля печы ýвесь дзень прыбіраýся,
Прасаваý веснавую кашулю.
Ён прачнуýся ад выбухаý страшных,
Цябе кахаю я вышэй за зоры,
Мацней за моры, што руйнуюць горы,
Пяшчотней за вясновы цёплы дзень.
І тое – словы, але поўны я надзей,
Што іх не толькі сэнс, а сэрцам адчуванне
з тваёй душою й розумам ва ўнісон і грае, і спявае.
І я малю жыцця майму к табе каханню,
на імгненне большага за час неспадзявання,
як вечнасць ахіне бясконцы цень.
Калі ўжо ўсё зробішь,
Калі супакоі...
То цені з зацення...
Прыйдуць за табой.
Ня трэба змагацца...
З тым лёсам як жыў,
А трэба аддацца...
Ў цянях супраціў...
Ужо ў Свеце неспакой,
Калі хаўрус, вайною дыша.
Трымай адвагу Беларус...
Вайна нам, усё не спіша.
Узглянь на неба, на зямлю -
Яна яшчэ жывая,
А тутка побач за мяжой -
Амаль усё палае...
Нашто Краіну нам паліць?
Сваю, альбо чужую...
Няўжо з павагай нельга жыць?
Зямлю ня мець другую...
03.07.2022г
Жыццё - то капрыз, то сюрпрыз. Сумненняў - гадзіны, імгненні - на біс. Хтось геній учора, а сёння абрыс, накрэйданы белым скрозь цела, што ўніз зляцела з Эльбрусавых шпіляў, як прыз для тых, хто за спінай яго йшоў, як ліс.
У час мяцежны, пераломны,
Калі ў хлусні са злом хаўрус,
Аддана, шчыра і нястомна
Малюся я за Беларусь.
За Беларусь, дзе кожны трэці
Ахвярай быў у час вайны,
Дзе ваявалі нават дзеці,
Сівелі, быццам палыны.
За Беларусь, дзе хлеб надзённы
Нялёгкай працаю даецца,
Дзе сейбіт кожнаю вясною
На ўсходы зноўку спадзяецца.
За Беларусь, адкуль у вырай,
Буслы самотна адлятаюць,
|