Вершы беларускіх паэтаў

Нацыянальны паэтычны партал

Уваход

Раiм наведаць


Каб дадаць спасылку
на Ваш сайт, пiшыце ў
зваротную сувязь

Лічыльнікі

Аляксей Зарыцкі

Нарадзіўся 22 сакавіка 1911 года ў мястэчку Хоцімск Клімавіцкага раёна Магілёўскай вобласці. Пасля заканчэння сярэдняй школы працаваў электраманцёрам на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце разам з будучымі паэтамі Васілём Віткам, Сяргеем Грахоўскім, Міколам Аўрамчыкам. Разам з імі у 20-я гады ХХ ст. уваходзіў у бабруйскі філіял літаратурнай арганізацыі "Маладняк”. У 1936 г. закончыў нямецкі факультэт Маскоўскага інстытута замежных моў, пасля чаго пэўны час працаваў асістэнтам на кафедры. Далей былі восем год службы ў савецкім войску — перакладчыкам, інструктарам палітаддзела. У 1941-1942 гг. удзельнічаў у баях пад Арлом і Масквой, будучы памочнікам начальніка разведаддзела штаба аднаго з паветрана-дэсантных карпусоў. Затым у якасці інструктара армейскага палітаддзела прымаў удзел у баявых аперацыях на Волхаўскім і Ленінградскім франтах. Пасля вайны загадваў аддзелам паэзіі часопіса "Полымя”.

Першы верш быў надрукаваны ў 1927 годзе ў бабруйскай акруговай газеце "Камуніст”, а праз пяць год, у 1932 г. з’явіўся ў свет першы зборнік паэта — "Эпічныя фрагменты”. У пасляваенны час выдаў кнігі паэзіі «Дняпроўскае рэха» (1946), «Арліная крыніца» (1947), «Наш сын» і «Світанскія сады» (1950), «Вершы і паэмы» (1952), «Залатое дно» (1955), «Праз бурныя парогі» (1957), «Пасылка ў рай» (1960), «Размова з сэрцам» (1961), «Вяртанне на зямлю» (1966), «Мая асяніна» і «У дарогу» (1973), «Талоны на бяссмерце» і «Пераклічка гадоў» (1974), «Каля вячэрняга кастра» (1979), «Трывожная госця» (1986). У 1965 г. выдадзена кніга апавяданняў на расейскай мове «Вересковый мед», У 1985 г. — кніга ўспамінаў, крытычных артыкулаў, нарысаў «За словам-падарункам». У 1969 і ў 1981 гг. выйшлі Выбраныя творы ў 2 тамах.

Перакладаў з расейскай, украінскай, летувіскай, нямецкай, польскай, лужыцка-сербскай моў. Асобнымі кнігамі выйшлі зборнік А.Туманяна «Казкі і легенды» (1958), паэма К.Данелайціса «Чатыры пары года» (1961), балада А.Міцкевіча «Свіцязанка» (1976) і кніга выбраных перакладаў «У свет па песні» (1978).

Сябра СП СССР з 1935 г. Узнагароджаны двума ордэнамі Айчыннай вайны II ступені і медалямі.

Zarycki.jpeg


Сярэдняя: 4.1 (13 галасоў)

Там, дзе канец усім дарогам,
Чарнее ў вечнай цішыні парог,
Як апынуся я за тым парогам,
Дык мне назад не будзе ўжо дарог.

Не баязлівец я і не імкнуся
Фатальнае пытанне прытупіць,
Ды часам і падумаць я баюся,
Што мушу той парог пераступіць.

Але калі б я толькі ведаў пэўна,
Што там, любоў, сустрэнуся з табой,
І зноў пачую голас твой напеўны,
І зноў адчую лёгкі подых твой,
Тады б таму парогу не спалохаць
Мяне ніколі.
І ў халодны змрок,
У незваротнасць тую я самохаць
Зрабіў бы крок.



Яшчэ не ацэнена

Шуміць каля вуліцы Энгельса сад,
Там ліпа, таполя, каштан,
Там пад аховай цяністых прысад
Плюскоча фантан.

I лебедзь высока ўзнімае крыло
На крушні, замшэлай ледзь-ледзь,
Ды птаха рукой хлапчанё абняло,
Яго не пускае ўзляцець.

Той хлопчык каменны,
Той лебедзь каменны
Ніяк не абсохнуць за дзень:
Цурчыць з лебядзінае дзюбы праменны
Крынічны струмень.

— Я з лебедзем, тата, хачу падружыць
I хлеба кавалак яму пакрышыць, —
Гаворыць малая дачка мне
Ля шэрага лебедзя з камня.

— Пакрышы, пакрышы, —
Я дзяўчынцы кажу, —
Я скора жывога табе пакажу.
За сквер пазіраю: ля самых галін
Даўгі экскаватар відзён.

Варочае груды рудыя руін
Са скрогатам сківіцай ён.
Прасторную плошчу раўнуе жалезам,
А мы яе клёнам засадзім і бэзам,
I будуць фантаны і возера там,
I прыляцяць раннім чэрвенем к нам
Жывыя, лясныя, нясмелыя
З Немана,
З Прыпяці,
З Беседзі
Белыя,
Белыя
Лебедзі,
Лебедзі!



Сярэдняя: 5 (9 галасоў)

Мова,
Пявучая родная мова,
Ты – уладарка нявызнаных скарбаў.
Столькі значэнняў, гучанняў і фарбаў
Мае ў сабе тваё кожнае слова.
Іншае слова напоўнена плёскам
Хвалі дняпроўскай.
Іншае слова такое,
Што рэха лясное
У яго глыбінях затоена,
Ёсць і як мёд залатое, густое,
На травах яно духмяных настоена.
Ціха гучаць у мове маёй
Словы пяшчотныя,
Словы крынічныя,
Росныя.
Чуюцца ў ёй –
І грымотныя,
Зычныя.
Водгулле бітваў грознае.
Часам бывае – заззяе неспадзявана
Новаю зоркаю слова-абнова.
Колькі ў табе нявызнаных скарбаў схавана,
Мова мая,
Пявучая родная мова.