Плыву скрозь сумрак нерухомы,
Цярзае думка розум мой:
Знайсці свой свет, дагэтуль невядомы?
Ці захаваць душы маёй пакой?
Быць лепей, або жыць лепей?
Адказ адзін, і ён прасты!
Кідаешся ў вір свой глыбей,
Ці да зор будуеш у вышыню масты!
Зіхаціш як першы промень,
Свет людзям дорыш, як у начы ліхтар.
Ляціш як пякучы дым праз комін,
Даказваючы хто ў свеце гаспадар.
П’еш паветра перапоўніўшае грудзі,
Гатовы душу на кавалкі разарваць.
Нягледзячы на то, што кажуць людзі,
Ні мусіш ты нікому свабоду аддаваць!
Бо гэта першае, чаму вучыла маці:
“Ты вольны, сын, – казала мне яна.
Калі ў сэрдцы здоляеш свабоду захаваці,
Не пражывеш жыццё сваё дарма!
Любі радзіму як мяне, сыночак,”
Я памятаю матчыны слава.
Бо кожны адняць у цябе яе ахвочы,
Вось азірнуўся, а яе ўжо няма.
Радзіма як свабода, братка, -
Тлумачыу нехта мне з маіх сяброў.
Тады я зразумеў, што мала на ўвазе матка,
І цяпер да кропелькі крыві Радзіму бараніць гатоў!
Зазірнуўшы ў вочы небасхілу,
Абняушы ўсе твае лясы,
Я пракрычу, што мне ўсё пасілах,
І прыпаду я тварам да расы.
Расплюшчу вочы, ўстану я з кален,
І побач браты стануць!
Мы разам пабудуем свой эдэм,
Аб якім усе давно ужо мараць.
І нават калі я загіну,
Узняўшы горда свой твар.
Апошнюю надпіс пакіну:
Што ЖЫЎ!, а не БЫЎ!…твой змагар.