Вершы беларускіх паэтаў

Нацыянальны паэтычны партал

Уваход

Раiм наведаць


Каб дадаць спасылку
на Ваш сайт, пiшыце ў
зваротную сувязь

Лічыльнікі

Змітрок Астапенка

Нарадзіўся 10 кастрычніка 1910 года ў вёсцы Калеснікі Мсціслаўскага павета Магілеўскай губерні (Цяпер Хіславіцкага раёна Смаленскай вобласці) у сям'і настаўніка. У 1929 г. скончыў Мсціслаўскі педагагічны тэхнікум. Працаваў у рэдакцыях рэспубліканскіх газет і часопісаў. Пасля жыў у Маскве, працаваў выкладчыкам расейскай мовы і літаратуры ў 252-й школе.

Першыя вершы надрукаваў у 1926 г. Выйшлі зборнікі паэзіі «На ўсход сонца» (1931), «Краіне» (1931), «Абураныя» (1932), «Выбранае» (1957, уключана паэма «Эдэм»), «Вершы і паэмы» (1968), кніжка-малюнак для дзяцей «Трактар» (1933), зборнік «Як шум дажджу» з друку не выйшаў, захаваліся толькі гранкі.

Пісаў апавяданні. Аўтар навукова-фантастычнага рамана «Вызваленне сіл» (часопіс «Маладняк», 1932).

Пераклаў раманы М. Горкага «Маці» (1932), Л. Первамайскага «Ваколіцы» (1931, разам з М. Багуном), аповесці П. Голубева «Завіруха» (1930), М. Дончанкі «Ударны атрад» (1932), творы іншых расейскіх і ўкраінскіх пісьменнікаў.

astapenka_zm.jpg


Сярэдняя: 4.1 (8 галасоў)

З гiшпанскаю ночкай чатыры сьцяны
Здружылiся моцна i слаўна...
Апоўначы цiха прыходзяць яны —
Кожны ў чорнай сутане.
Прыходзяць як зданi, як сны уначы,
У муры гарацешнай цямнiцы...
З малiтваю дзынкнуць чатыры ключы —
Сант-iнквiзiцыя...
Таемныя маскi i сьвет лiхтароў,
I складзены вусны ў гiмне...
А заўтра на полымя боскiх кастроў
Пацягнуць ў Мадрыдзе, у Рыме...
— У славу Марыi, у славу Хрыста,
У вечную боскую памяць!...
Трагiчныя бляскi жывога кастра
Зямлю i стагодзьдзi заплямяць.
Тут Гуса запаляць, Джардано Бруно,
Тут сотня жанчын спапялее...
Тут згасне, згарыць за варожай сьцяной
Вялiкi уздым Галiлея.
Жыцьцё на стагодзьдзi павернуць назад,
Асудзяць народы, краiны
На чорны застой, на глухi заняпад,
На аўто-да-фэ, на загiны...
Тут розум зьняволяць i возьмуць у палон,
Зальлюць непавiннаю кроўю,
I кроўю запiшуць ў гiсторыю дзён —
"Сярэднявякоўе"...
Тут пройдуць вялiкiя папы чаргой,
З распустай пад чорнай сутанай...
Пральлюць акiянам рабочую кроў
Фашысты ля сцен Вацiкану.
У гэтых жа масках на зьдзекi, на гвалт
Людзей павядуць ў камянiцы...
Апоўначы прыдзе ў рабочы квартал
Фашыо-iнквiзiцыя...
Задушаць за той жа варожай сьцяной
Парывы, узьлёты паўстаньня
I ноч кардыналам паўстане iзноў
У чорнай манашай сутане.
I пройдзе, як шпег праз рабочы квартал,
Прасочыць... Наскочыць нястрымна...
А заўтра пацягнуць на зьдзекi, на гвалт
У Мадрыдзе, Вэнэцыi, у Рыме...



Сярэдняя: 3.8 (4 галасоў)

Добры дзень, мая красуня,
Беларуская зіма!..
Ля дарог бялеюць пуні
І стаяць кляны тарчма.

На абветраным прасторы
Снег праносіцца ў імглу...
І шапоча, і гаворыць,
І нямее на шляху.

І пад ветру гучны посвіст
Над сумётамі лагчын
Пяць дарог сышліся ў ростань
І пабеглі ўдалячынь.

З аднаколерным абліччам,
З гібкім выкрутам змяі
Пабрысці з сабою клічуць
У нязнаныя краі.

Палі белыя палотны
На далёкія шляхі.
Адзінота. Адзінота...
І наўсцяж снягі, снягі...

Мару, думаю і шчыльна
Прытуляюся да стрэх.
У палёх нібы дзяўчына
Рассыпае ціхі смех.

Паглядае з-за сумётаў
Ля маўклівага сяла
Казка-сон, што незваротна
Адышла і адцвіла.

Мары, мары і лятункі!..
Гэта бродзіць-грае кроў...
Палкасць слоў і пацалункаў
Не вароціцца ізноў.

На аснежаным прасторы
Ветры коцяцца ў імглу...
Снег ляціць, і не гаворыць,
І нямее на шляху.

Свежым сенам пахнуць пуні.
Мары, мары... ўсё хлусня!
Добры дзень, мая красуня,
Беларуская зіма!..

студзень 1930 г.



Сярэдняя: 4.4 (9 галасоў)

Не кажы, не абяцай,
Не бяры такое ролі!..
Ходзіць сонца. Шэпча гай.
Вецер блукае па полі.

На зямлю прыйшла вясна,
За сялом прысела з краю.
Адгадай – каторы з нас
Першы вымавіў “кахаю”?..

Не кажы цяпер, маўчы,
Не кажы – пачуе вецер…
Скажаш ноччу – уначы
Ціхім стане ўсё на свеце.

Не закідвай за спіну
Косы шоўкавыя – змеі.
Я спаткаў з табой вясну,
Я без слова разумею.

Над сялом і за сялом
Пахне бэзам і язмінам…
Хай жа будзе – ясным сном,
Ясным, светлым успамінам.

Ходзіць сонца над табой, -
Хай жа ходзіць так няспынна!
Прытуліся галавой
Да маіх грудзей, дзяўчына…