Вершы беларускіх паэтаў

Нацыянальны паэтычны партал

Уваход

Раiм наведаць


Каб дадаць спасылку
на Ваш сайт, пiшыце ў
зваротную сувязь

Лічыльнікі

Сяргей Новік-Пяюн

Нарадзіўся 14 жніўня (27 жніўня па ст. ст.) 1906 года ў вёсцы Лявонавічы Нясвіжскага раёна Менскай вобласці ў сялянскай сям'і.

У 1918—1924 гг. вучыўся ў Нясвіжскай гімназіі, дзе прымаў ўдзел у скаўцкiм рухе; у 1925—1926 гг. — на беларускіх настаўніцкіх курсах у Вільні. У 1925 г. апублікаваў свой першы верш «Не бядуй» у часопісе «Студэнцкая думка». У 1926 годзе стварыў у роднай вёсцы хор (з 1963 народны) і тэатр. Арганізаваў гурток ТБШ, беларускую бібліятэку і тайныя школы ў Лявонавічах і наваколлі, за што ў 1926 годзе высланы польскімі ўладамі ў Свеце над Віслай. У 1927—1931 гг. — супрацоўнік віленскага часопісу для дзяцей «Заранка». Пасля вяртання ў родныя мясціны ў 1931 г. зноў арыштаваны і высланы пад нагляд паліцыі ў Слонім. Разам з жонкай Людмілай у 1938—1939 гг. выдаваў польскамоўную газету "Gazeta Slonimska". Чарговы раз арыштаваны польскімі ўладамі ў сакавіку 1939 года; зняволены ў турме ў Баранавічах. Вызвалены пасля прыходу Чырвонай Арміі. У 1939—1940 гг. працаваў у сістэме народнай адукацыі, потым дырэктарам Слонімскага раённага краязнаўчага музея. У чэрвені 1941 года выратаваў экспанаты музея разам з І. Стаброўскім, схаваўшы іх на ўскраіне горада. Падтрымліваў сувязі з партызанамі. У 1943 арыштаваны СД; адпраўлены ў лагер смерці Калдычэва. У 1944 годзе падчас расстрэлу групы вязняў (600 чалавек) паранены, прыкінуўся мёртвым, што і выратавала. Пасля вызвалення Слоніма працаваў дырэктарам Слонімскага гістарычна-краязнаўчага музея. 14.12.1944 арыштаваны органамі НКДБ; У 1945 годзе ваенным трыбуналам асуджаны за «здраду радзіме» на 10 гадоў пазбаўлення волі і адпраўлены на Калыму. Вызвалены і рэабілітаваны ў перыяд з 5.11.1958 да 18.12.1958. У 1959 годзе вярнуўся ў Беларусь. Жыў у Слоніме, Нясвіжы; з 1960 г. — у Мінску. Выступаў у беларускім рэспубліканскім друку.

Некаторыя песні на словы Новік-Пяюна лічацца народнымі, найбольш вядомыя з іх «Зорачкі» і «Над Шчарай» («Слонімскі вальс»). Пісаў на беларускай, рускай, польскай мовах і на эсперанта.

Аўтар зборнікаў вершаў «Заўсёды з песняй» (1984), «Песні з-за кратаў» (засталася ў рукапісе, 1993). Член СП Беларусі з 1984 г.

Novik-Pjajun.JPG


Сярэдняя: 4.5 (14 галасоў)

Ой, які прыгожы мой
Цюцік, што завецца Бой,
З чорнай спінкай, сівы ледзь
I калматы, як мядзведзь.

Поўсць ягоная, як шоўк,
Зубы шчэрыць ён, як воўк,
А кудлатка-галава
Сапраўды, нібы у льва.

Ды вы, дзетачкі, смялей!
Вельмі любіць Бой дзяцей.
У любы прыходзьце час,
Не пакрыўдзіць цюцік вас.

Белым хвосцікам махне,
Рукі ветліва лізне:
«Не пабруджу вас, не-не!
Лапкі белыя ў мяне!..

Мушу вам яшчэ сказаць,
Лапку умею падаваць!..»
Вось які разумны мой
Верны, шчыры цюцік Бой!



Сярэдняя: 4.9 (15 галасоў)

Дні прыходзяць, дні адходзяць, дні лятуць,
Быццам рэк бурлівых хвалі ўдаль плывуць.
Трэці год як на выгнанні ў чужыне
Трэба мучыцца душой і сэрцам мне.

Навакол нідзе ня ўгледзіш родных хат,
Не працягне рук зычліва родны брат,
Не падзеліш нават думак з нікім тут,
Не прыгорне ў адзіноцтве родны кут.

Ўночы зорачкі прыветліва мігцяць,
Быццам з неба на мяне яны глядзяць...
Што чуваць, скажыце, зорачкі, вы мне
Ў маёй роднай – ды далёкай — старане?

Ці татулька мой і матанька ўжо спяць?
Ці таксама на іх зорачкі глядзяць?..
Мо й яны пытаюць зорак аба мне,
Што раблю цяпер ў далёкай чужыне? –

Калі толькі яны, родныя, ня спяць,
Калі йшчэ цяпер на зорачкі глядзяць,
Занясеце ім, пакуль ня бліснуў сьвет,
Зоркі мілыя, сыноўскі мой прывет!

І скажэце, каб ня плакаў ні адзін,
Што ў выгнанні мусіць мучыцца іх сын!
Прыйдзе, прыйдзе да нас хутка ясны май,
Прыляту тады, як птушка, ў родны край.

Беларускай песні роднае пад тон
Зааром мы і засеем свой загон.
Беларускі гімн свой смела запяём,
З новай верай, з новай сілай зажывём!

Ўночы будзем мы на зоркі паглядаць
Што, як сёння, будуць ў небе зіхатаць... –
Занясіце ж вы, пакуль ня бліснуў сьвет,
Зоркі мілыя, бацькам маім прывет!

29 сакавіка 1929



Сярэдняя: 4.6 (8 галасоў)

Калі гляджу на неба сінь -
Прыпамінаю твае вочы.
Калі гляджу на твае вочы -
Прыпамінаю неба сінь.

Угледжу ледзь караляў шнур -
Прыпамінаю твае вусны.
Калі убачу твае вусны -
Прыпомню ўміг караляў шнур.

Зірну на ластаўкі крыло -
Прыпамінаю твае бровы.
Калі зірну на твае бровы -
Прыпомню ластаўкі крыло.

Пачую спевы салаўя -
Прыпамінаю твае словы.
Пачую ледзь я твае словы -
Успомню спевы салаўя.

Другой такой не знойдзеш, не!
Лепш за цябе няма на свеце!
Бо толькі ты адна на свеце
Каханне, шчасце дорыш мне.