|
|
Генадзь Кляўко
Нарадзіўся 1 траўня 1932 года ў вёсцы Варонічы Пухавіцкага раёна Менскай вобласці ў сялянскай сям'і. Пасля заканчэння Рудзенскай сярэдняй школы (1950) паступіў на філалагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. За год да заканчэння ўніверсітэта (з 1954) стаў адначасова працаваць у рэдакцыі газеты «Калгасная праўда». У 1961-1973 гг. - літсупрацоўнік, адказны сакратар часопіса «Вожык», у 1973-1979 гг. - намеснік галоўнага рэдактара часопіса «Полымя». Сябра СП СССР з 1964 г.
У рэспубліканскім друку з вершамі выступіў у 1950 г. Аўтар зборнікаў вершаў «Абветраныя далягляды» (1962), «Сто крокаў» (1967), зборнікаў вершаў і паэм «Прыстань» (1974), «Плуг» (1978), «Вязьмо» (1984), зборнікаў гумарыстычных вершаў і мініяцюр «Лайдак і кнопкі» (1964), «Каб не сурочыць» (1971), «Што праўда, то не грэх...» (1971), «Падкова над парогам» (выбранае, 1979). Для дзяцей выдаў кніжку вершаў «Першы салют» (1964).
Перакладаў на беларускую мову творы пісьменнікаў народаў СССР. У 1975 г. у яго перакладзе выйшаў зборнік паўднёваасецінскай паэзіі «Трубіць алень». У 1986 годзе выдадзены зборнік перакладу вершаў Косты Хетагурава «Асецінская ліра».
Колькі мне?
Пад сорак маю.
Як працуецца?
Сяк-так...
Ды сяджу вось, разважаю:
І чаму я халасцяк?
Ростам – быццам ладнаваты.
Нос – у меру. Рот – як рот.
Дык чаму ж даюць дзяўчаты
Ад варот мне паварот?
Стася?.. Ёй прызнаўся прама.
Стасю моцна я любіў...
Нават помню, дзвесце грамаў
Ёй «падушачак» купіў.
Быў і дома я ў каханкі.
Выпіў гляк і з’еў кумпяк.
Правяла мяне да ганка...
І чаму я халасцяк?
А яшчэ заваражыла...
Помню – во! – было дзяўчо.
Нат аднойчы палажыла
Мне галоўку на плячо.
Ёй кажу пяшчотна гэтак:
«Слухай, ты ж не бервяно?!»
А яна – купі ёй кветак,
Намякае на кіно.
На дармоўку, бач ты, цэліць.
Я ёй тут без лішніх фраз:
«Адгуляем перш вяселле,
А тады ўжо іншы сказ...»
А яна і адказала:
«Перш на горцы свісне рак...»
От дык ліха, от навала!
І чаму я халасцяк?
Хлопец з выгляду я – класны,
І наконт глуздоў – не ўрод.
Да дзяўчат я маю ўласны,
Свой, культурны падыход.
Падтрымаць умею марку,
Памятаю, шасцярым,
Пазнаёміўшыся ў парку,
Карткі з надпісам дарыў.
Трэба ж, гэтулькі адразу
Раніў сэрцаў – любата!..
І... ніводная адказу.
Ат, вядома, – цемната!
Я сяджу цяпер, бядую,
Разважаю, небарак,
Ды ніяк тут не дайду я:
І чаму я халасцяк?
Вось куплю пінжак у клетку
І з заклёпкамі штаны,
Безразмерныя шкарпэткі
І берэцік шыкаўны,
На плячо павешу «ФЭДа»,
У кішэні – «рок-н-рол»...
Пабягуць дзяўчаты следам –
Буду крочыць, як арол!
Паміж намі,
толькі свата
Па сабе цяпер знайду,
Сцеражыцеся, дзяўчаты, –
У сваты да вас прыйду!
А цудаў не бывае, не бывае,
Ды ўваскрасіла іх вада жывая –
Матуль жальбу сыны з магіл пачулі,
Прынеслі ім памыць свае кашулі.
Матулі ад світання шчыравалі,
Салдацкія кашулі шаравалі
Над ночвамі, балеямі, катламі,
Пакуль не паадмылі тыя плямы
Ад спечанай крыві, ад солі-поту,
Ад пораху, ад пылу, ад журботы,
У рэчках, у крыніцах спаласнулі...
Як лёгка іх сыны тады заснулі!
Кашулі, вымытыя мацяркамі,
Марозам пахлі, сінімі вятрамі,
Травой мурожнай, першай баразною
І блізкай і далёкай стараною...
А цудаў не бывае, не бывае.
Ды памяць ёсць: яна – вада жывая.
Я люблю пазіраць, як раніцай
Сонца ўсім раздае нарад,
У празрыстай расе купаецца,
Белым воблачкам уціраецца,
Аглядае свой далягляд.
На двары ж – раскашуе верасень.
З яго ветрам я заадно
Далягляды свае праверу ўсе,
Мо забыў што на ўзлеску ў верасе,
Калі бегаў там басанож?..
Атрымаўшы нарад нялёгкі свой,
Паспяшаю-лячу ў бары.
Чую, рэха маё галёкае...
І сягоння яно, далёкае,
Адбіваецца на пяры.
Вецер крочыць у замець пожняю,
Трэба ў лес мне за ім паспець,
Зазірнуць там пад хвою кожную,
Мо зямлянка дзе ёсць парожняя
Ці касцёр, каб радок сагрэць?
А на крылах гаючых ліпеня
Я ў сваё зазірну сяло.
Трэба мне пустазелле выпалаць
І хутчэй тое зерне выспеліць,
Што для радасці прарасло.
Крылы ветру заўжды патрэбны мне,
Каб не змог запыніць спакой.
З даляглядамі, што абветраны,
Я здружыўся не кіламетрамі,
А ўсім сэрцам, усёй душой.
|
